اثر نرخ پرش یا بانس ریت (Bounce Rate) در سئو

بانس ریت یا نرخ پرش یکی از کلیدی‌ترین مفاهیم در بازاریابی دیجیتال و سئو سایت است. اما معنی بانس ریت چیست؟ آیا نرخ پرش واقعا یک معیار رتبه‌بندی گوگل است؟ در این مقاله قصد دارم تا به تمامی این سوالات پاسخ دهم. بنابراین اگر موضوع نرخ پرش توجه شما را جلب کرده است، این مقاله مخصوص شماست. من سعید حسن آبادی هستم؛ متخصص و استراتژیست سئو سایت و دیجیتال مارکتینگ.

بانس ریت (Bounce Rate) یا نرخ پرش چیست؟

نرخ پرش، به طور ساده نسبت کسری افرادی است که با ملاحظه‌ی صفحه شما، بلافاصله و بدون هیچ اینتراکشنی آن را ترک کرده‌اند. به این معنی می‌توان فرمول نرخ پرش را به این صورت تعریف کرد. نرخ پرش = کل بازدیدکنندگان / بازدیدکنندگانی که می‌پرند. نرخ پرش یا بانس ریت یکی از مهم‌ترین شاخص‌های کلیدی عملکرد در کلیه‌ی وجوه مارکتینگ، از جمله مشاوره سئو است.

در بانس ریت یا نرخ پرش، ما سعی داریم تا رفتار بازدیدکنندگان را درک کرده و تصمیم بگیریم چطور باید سایت و تعامل خود را با آن‌ها بهینه‌سازی کنیم. اما شاید بپرسید که چرا نرخ پرش تا به این حد اهمیت دارد. دلیل این موضوع، خود در مسأله‌ی دیگری به نام نرخ تبدیل یا کانورژن ریت Conversion Rate نهفته است.

رابطه نرخ تبدیل و بانس ریت سایت چیست؟

کانورژن ریت، یا نرخ تبدیل خود یکی از مهمترین KPIها یا شاخص‌های کلیدی عملکرد است. معنای نرخ تبدیل، نسبت افرادی است که تبدیل (Conversion) یا هدف مد نظر ما از آنان برآورده شده، به کل بازدیدکنندگان است. بدیهی است که هر چه قدر افرادی که بلافاصله سایت ما را ترک می‌کنند (Bounce Rate یا همان نرخ پرش) بیشتر باشد، نرخ تبدیل ما نیز شانس کمتری برای رشد خواهد داشت.

آیا نرخ پرش محدود به دیجیتال مارکتینگ است؟

کمی پیش‌تر گفتیم که نرخ پرش یا بانس ریت، محدود به دیجیتال مارکتینگ نیست و در تمامی جنبه‌های فروش، تبلیغات و مارکتینگ می‌تواند تعریف شود. برای درک این موضوع کافیست یک فروشگاه فیزیکی عادی را در نظر داشته باشید. نرخ پرش برای این فروشگاه به این ترتیب تعریف می‌شود: نسبت افرادی که بدون انجام کاری فروشگاه را ترک می‌کنند به کل بازدیدکنندگان. همچنین نرخ تبدیل این فروشگاه برابر است با نسبت کل خریدکنندگان به بازدیدکنندگان فروشگاه.

چرا بانس ریت اهمیت دارد؟

اما آیا به جز بهینه سازی نرخ تبدیل یا CRO، بانس ریت اهمیت دیگری هم دارد؟ به واقع بله و این امر به شدت هم دارای اهمیت است. پیش از این در مقاله مشاور سئو گفته بودیم یکی از وظایف مهم متخصص سئو و دیجیتال مارکتینگ، جمع‌آوری اطلاعات مهم از حوزه کسب و کار برای اصلاح رویه‌های مورد استفاده است. بانس ریت یا نرخ پرش به عنوان یک فیدبک (Feedback) یکی از مهمترین این بازخوردهاست. با بررسی نرخ پرش صفحات مختلف می‌توانیم در مورد طراحی و دیزان صفحه، و همچنین تجدید نظر در محتوای لندینگ یا استراتژی لینک سازی تصمیمات جدیدی بگیریم.

بانس ریت bounce rate چه تاثیری بر سئو دارد؟

البته علاوه بر این موضوع، می‌توان گفت منابع گوناگونی نسبت به تأثیر نرخ پرش بر رتبه‌بندی گوگل سایت نیز صحه گذاشته‌اند. هر چند گوگل، تاکنون صحبت‌های ضد و نقیضی در این باره اعلام و صریحا آن را تأیید نکرده است. همچنین بسیاری از متخصصات سئو، بانس ریت یا نرخ پرش را یکی عامل کم اهمیت در سئو در نظر می‌گیرند. با این حال، تحقیقات میدانی که برخی دیگری از متخصصان سئو ترتیب داده‌اند، چیز دیگری می‌گوید. بر اساس این مشاهدات، تا کنون شواهد محکمی از تأثیر بانس ریت در افت یا رشد رتبه سایت یافت شده است.

علاوه بر آن، باید به یاد داشت که یکی از الگوریتم های گوگل که از زمان Launch شدن تا کنون نقش مهمی را بر کیفیت صفحه نتایج گوگل SERP ایفا کرده است، الگوریتم رنک برین، هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری ماشین گوگل است. این اگوریتم با زیر نظر گرفتن رفتار کاربران در سایت، تصمیم می‌گیرد که هر سایت از چه کیفیتی برخوردار بوده و به آن امتیاز خاصی را اختصاص می‌دهد.

محاسبه بانس ریت با گوگل آنالیتیکس

اما بانس ریست را چگونه باید محاسبه کرد؟ برای محاسبه این معیار، می‌توان از ابزارهای مختلفی بهره برد. مهمترین این ابزارها شامل گوگل آنالیتیکس، الکسا و چند ابزار آنالیز دیگر است. البته سایر ابزارهای آنالیز به اندازه این دو، دارای اهمیت نیستند و به همین علت به نام آن‌ها اشاره‌ای نمیکنم. گوگل آنالیتیکس برای تعریف نرخ پرش، از دو معیار به نام‌های سشن و هیت استفاده می‌کند. از نظر گوگل آنالیتیکس، بانس ریت Bounce Rate یا نرخ پرش، یعنی سشنی که تنها یک هیت دارد.

سشن (session) چیست؟

سشن به معنی جلسه است. منظور از Session در گوگل آنالیتیکس فعالیت‌های کاربران در دوره زمانی کوتاه در وبسایت یا اپلیکیشن است. زمانی که کاربری وارد یک صفحه از سایت می‌شود از نظر آنالیتیکس یک سشن یا جلسه آغاز شده است. با این حال اگر کاربر صفحه‌ی دیگری را هم باز کند، از نظر گوگل آنالیتیکس، سشن جدید به وجود آمده است.

هیت (Hit) چیست؟

هیت به معنی هر اینتراکشنی است که کاربر در سایت انجام داده و آنالیتیکس آن را ثبت می‌کند. این اینتراکشن‌ها از نظر ماشین به صورت یک Request به سرور گوگل آنالیتیکس ارسال می‌شوند. البته ممکن است تمام Request هایی که از سوی کاربر در سایت انجام می‌شود، از نظر گوگل آنالیتیکس قابل شناسایی نباشند.

میانگین نرخ پرش چند است؟

میانگین نرخ پرش در حوزه‌های مختلف متفاوت است. نکته‌ای که باید در این مسأله در ذهن داشته باشید آن است که هیچ نرخ پرشی به خودی خود خوب یا بد نیست. بلکه این موضوع بر اساس رفتار کاربران در دیگر رقبا تعیین می‌شود. معمولا سایت‌های فروشگاهی کمترین نرخ بانس ریت و وبلاگ‌ها و سایت‌های مقاله محور، بالاترین بانس ریت را دارند.

تفاوت نرخ خروج Exit Rate و نرخ پرش Bounce Rate

تفاوت نرخ خروج و نرخ پرش نیز یکی دیگر از مسائلی است که در موضوع بررسی بانس ریت اهمیت زیادی دارد. پیش از این درباره‌ی مفهوم نرخ پرش توضیحات کافی را ارائه دادیم. بنا بر این اطلاعات، احتمالا خود شما می‌توانید معنای نرخ خروج را حدس بزنید. نرخ خروج، کسری از کاربران بازدید کننده از وب سایت است که پس از دیدن صفحه‌ای خاص، از سایت ما خارج شده‌اند. مثلا در سایت‌های دانلود فایل، صفحه‌ی دانلود باید بیشترین نرخ خروج را تجربه کند.

دلیل ایجاد نرخ پرش

حال شاید این سوال پیش بیاید که چه مسائلی موجب شکل گیری و بیشتر شدن نرخ پرش سایت می‌شود. به طور ساده، دلیل اصلی پریدن بازدید کننده، خوب نبودن لندینگ شما یا برآورده نشدن انتظارات او (User Intent) است. به همین دلیل است که گفته می‌شود وقتی محتوایی را برای صفحه اول گوگل سئو میکنید، باید به نیت کاربر از جستجوی آن کوئری هم دقت کنید.

کند بودن لود سایت

یکی از اصلی‌ترین دلایل افزایش نرخ پرش در تمام جهان، موضوع کند بودن سرعت لود سایت است. بر خلاف دهه‌ی پیش که اینترنت معمولا کند بود و مردم به دیر لود شدن صفحات عادت داشتند، در حال حاضر کسی حوصله‌ی ۱۰ ثانیه انتظار برای لود شدن سایت شما را ندارد. به همین دلیل کاهش سرعت لود شدن سایت اهمیت بسیار زیادی دارد.

دلیل اصلی دیر لود شدن سایت می‌تواند مشکلات سرور یا سنگین بودن حجم لندینگ شما باشد. در مورد مشکل اول باید سعی کنید تا درخواستهای ارسالی به سرور را کاهش دهید. همچنین در مورد مشکل دوم، باید فایل‌های پر حجم بارگذاری شده در سایت خود را پیدا، و آن‌ها را یک به یک حذف یا فشرده کنید. برای این کار، میتوانید از ابزار گوگل پیج اسپید اینسایت استفاده، و دستورات آن را در سایت خود پیاده نمایید. به این ترتیب میتوانید امید داشته باشید که نرخ پرش شما کاهش بیابد.

محتوای بی‌کیفیت، آزاردهنده و به دردنخور

یکی دیگر از دلایلی که ممکن‌ست منجر به افزایش نرخ پرش در سایت شما شود، بد بودن محتوای سایت شماست. اگر به یاد داشته باشید، در مقاله سئو محتوا گفته بودیم که برای SEO کردن یک محتوا، هدف ما ماشین است و نه کاربر. شاید در آن زمان از این تضاد ادعای من با گفته‌های دیگر مشاورین سئو و دیجیتال مارکتینگ تعجب کرده بوده باشید. با این وجود، این دو مسأله با یکدیگر تفاوت دارند. یعنی، در آن جا فقط در حال صحبت از سئو محتوا بودیم و اینجا در حال صحبت از رفتارهای کاربران اعم از بانس ریت یا نرخ پرش.

در حقیقت برای کسب رتبه در صفحه‌ی نتایج گوگل، شما باید به جنبه‌های فنی محتوا اهمیت بیشتری بدهد. اما با گذشت زمان و بهتر شدن ترافیک سایت، که باعث تثبیت جایگاه شما در SERP می‌شود، می‌توانید کم کم محتوای خود را ویرایش کرده و آن را بهبود بخشید. به این ترتیب، کاربرانی که از وب سایت شما دیدن می‌کنند، در آن باقی مانده، مطالب آن را مطالعه کرده و به صفحات دیگر آن هم سر می‌زنند. این را باید بهترین روش برای مقابله با نرخ پرش دانست.

همچنین بهینه سازی برای کاهش نرخ پرش میتواند تأثیرات مثبت دیگری را بر سئو سایت شما بر جای گذارد. مثلا ممکن است کاربران دیگر تصمیم بگیرند که به آن در صفحات شخصی خودشان لینک دهند، برای مطالعه‌ی مطالب جدید شما به سایت سر بزنند و یا آن را بوکمارک کنند. به همین دلیل از محتواکاران خواسته می‌شود تا سعی کنند تا حد امکان، مطالب لندینگ را قابل درک، مفید و مختصر بنویسند.

مشکلات فنی و خطای ۴۰۴

البته خطای ۴۰۴ تنها خطایی نیست که باعث می‌شود کاربر از سایت شما خارج شود یا دیگر به دنبال مطلبی نگردد. انواع خطاهای سمت سرور (خطاهای کد ۵) یا کلاینت (خطاهای کد ۴) میتوانند به کاربران این پیام را مخابره کنند که این وب سایت، سایت خوبی نیست. به همین دلیل ما همیشه رد حال چک کردن سایت برای مشکلات این چنینی هستیم. برای کاهش نرخ پرش در اثر ارور ۴۰۴، می‌توان چندین کار مختلف انجام داد. مثلا ری دایرکت ۳۰۱ به صفحات دیگر یا شخصی سازی صفحه ۴۰۴ مثلا به این شکل:

متا تایتل یا عنوان و توضیحات متا بد

معمولا گفته شده است که در دو تگ متا تایتل و دیسکریپشن سعی کنید از کاربر کلیک بگیرید و یا اطلاعاتی را درج کنید که بقیه درج کرده‌اند. با این حال نباید از یاد برد که این دو متا-دیتا، باید توصیف‌کننده‌ی محتوای موجود در وب سایت شما باشند؛ وگرنه در حقیقت شما کاربران را فریب داده‌اید و آن‌ها با دیدن لندینگ بی‌ربط شما بلافاصله از آن خارج خواهند شد. یعنی در حقیقت تلاش شما برای کسب کلیک منجر به بالا رفتن نرخ پرش یا بانس ریت سایت یاد شده، گردیده است.

رابط و تجربه کاری UX/UI بد

خیلی از موارد دیگر در سایت‌ها می‌تواند موجب شود که کاربران بلافاصله بعد از کلیک روی لینک سایت در SERP، به دنبال فشردن دکمه بازگشت (یا دکمه «یکی منو از اینجا نجات بده») باشند. دیزاین زشت، ریسپانسیو نبودن سایت، تبلیغات و پاپ-آپ‌های زیاد و خیلی موارد دیگر را می‌توانیم در این دسته جای دهیم. بنابراین بهتر است لندیگ را تمیز، مینیمال، مفید و مختصر نگاه داشته؛ و پاپ-آپ‌ها را تا زمان اسکرول صفحه به پایین نمایش نداد.

راه‌های کاهش نرخ پرش یا بانس ریت سایت

خب، پس برای این که نرخ پرش سایت را پایین بیاوریم، چه کاری باید برای آن انجام دهیم؟ اگر در اینترنت جستجویی سریع داشته باشید، احتمالا می توانید سایتهای پرتعدادی را ببیند که در زمینه بهینه سازی نرخ تبدیل و کم کردن Bounce Rate سایت، مطالب زیادی را عنوان کرده‌اند. باید گفت که برای کم کردن بانس ریت راه‌ها زیادی را می‌توانیم مطرح کنیم. با این حال، این موارد از مهمترین‌ها به شمار می‌روند.

خوانا کردن محتوا

اگر با افزونه یواست yoast وردپرس کار کرده باشید، حتما تا به حال متوجه شده‌اید که این افزونه سئو، امتیازی را به عنوان خوانایی برای محتوا رد نظر می‌گیرد. قبل از این در مقاله سئو محتوا، کمی درباره اصول خوانایی محتوا با شما صحبت کرده بودم؛ با این حال بد نیست تا با توجه به مسأله‌ی نرخ پرش باز هم توضیح مختصری در این رابطه برای شما بیان کنم.

اولیننکته‌ای که تولیدکنندگان محتوا متنی در نوشتن محتوای خود درباره‌ی آن دچار سوءتفاهم می‌شوند، ماهیت ابرمتنی یا HyperText بودن محتواهای وب است. تا به کنون خیلی از متخصصان و افراد برجسته درباره‌ی تفاوت‌های این نوع ا محتوا با محتواهای قدیمی چاپ شده روی کاغذ اظهار نظر کرده‌اند. با این حال ما به عنوان تولیدکنندگان محتوای سئو شده و متخصص سئو، تنها به بخش‌های خاصی از آن توجه داریم.

برای خوانا بودن یک محتوا و کاهش نرخ پرش، شما باید:

• وقت خواننده را تلف نکنید، صحبت خود را به طور خلاصه و مستقیم بیان کنید.
• از کلمات غیر عادی استفاده نکنید؛ من می‌توانستم در خط بالایی به جای «به طور خلاصه» از «به ایجاز صحبت کردن» استفاده کنم. خیلی‌ها معنی کلمه «ایجاز» را نمی‌دانند و ممکن است از متن شما زده شوند. زده شدن کاربر برابر است با جهش در نرخ پرش.
• از پاراگراف‌های کوتاه استفاده کنید. نیازی نیست که تمام مطالب مرتبط به هم در یک پاراگراف قرار بگیرند. جملات طولانی هم برای خوانایی مضر محسوب می‌شوند. علاوه بر آن اجازه ندهید هیچ جمله‌ای از ۲۰ کلمه بیشتر شود. (حالا اگر نشد، ۲۲)
• به طور کلی هر ۳۰۰ کلمه باید با یک هدینگ (یعنی تگ <Hi>) و یک عکس از هم جدا شوند. البته این دو تا را باید به صورت جداگانه بهینه‌سازی کنید. اگر دقت کنید من از عمد بین دو عکس بالایی و پایینی بیش از ۴۰۰ کلمه فاصله انداختم. میبینید که چقدر این قسمت آزاردهنده شده است. نهبولت‌ها ونه باکس پایینی هم نتوانسته است مشکل را قابل تحمل‌تر کند.
• چند سال پیش، نیل پاتل در یک ویدیو توییتری صحبت‌های عجیبی در مورد کتاب خواندن مطرح کرد. او می‌گفت که چندین سال است که هیچ کتابی جز کتاب‌های مخصوص خردسالان فرزندش نخوانده است. (دقت کنید که داریم در مورد یکی از موفق‌ترین دیجیتال مارکترهای دنیا و مؤلف چند کتاب مطرح در همین زمینه صحبت می‌کنیم). علی‌رغم مناقشات مطرح شده در آن زمان، من از موضوع یک درس ساده گرفتم:

ادبیات صفحه‌ی لندینگ باید مثل ادبیات یک کتاب مربعی مخصوص خردسالان ساده و قابل فهم باشد.

عدم استفاده از پنجره های پاپ آپ

پنجره‌های پاپ آپ از آزاردهنده ترین موضوعات در دنیای اینترنت هستند. حتما می دانید که پاپ-آپ چیست. آن‌ها پنجره‌های کوچکی هستند که در صفحات وب به طور ناخواسته باز می‌شوند و از شما میخواهند کاری انجام دهید یا به شما تبلیغ نشان می‌دهند. پاپ آپ‌ها نرخ پرش را تا حد زیادی افزایش می‌دهند. به همین علت باید با احتیاط از آن‌ها استفاده کنید.

بهینه سازی متا تایتل و متا دیسکریپشن

متا تایتل و متا دیسکریبشن اولین اطلاعاتی هستند که کاربر از لندینگ شما در SERP مشاهده می‌کنند. بنا به این اطلاعات، آن‌ها تصمیم خواهند گرفت تا روی لینک شما کلیک کنند و وارد سایت شما شوند. بر این اساس اگراین دو مقدار اطلاعات اشتباهی را به کاربر نشان دهند، وی با ورود به صفحه متوجه بی‌ربط بودن لندینگ خواهد شد و بلافاصله صفحه را ترک خواهد.